Mate Bulev 1904-1949 

Ο Μάτε Μπούλεβ (Ματθαίος Μπούλες) ήταν ένας δραστήριος αγωνι­στής που αγωνίστηκε και θυσιάστηκε για τα δίκαια του μακεδόνικου λαού ενάντια στον ξένο κατακτητή αλλά και τη εγχώρια καταπίεση.
Γεννήθηκε το 1904 στο επαναστατικό μακεδόνικο χωριό Врбени-Β’ρμπενι ( Ξυνό Νερό Φλώρινας) από φτωχή αγροτική οικογένεια. Από μικρή ακόμη ηλικία, άρχισε να αναδεικνύεται ο τολμηρός και μαχητικός του χαρακτήρας. Με τις δημο­κρατικές του ιδέες ο Μάτε έγινε γνωστός το 1926, όταν στις βουλευτικές εκλογές αγωνίστηκε για το “Εθνικό Ενω­τικό Μέτωπο”. Συμμετείχε ενεργά στους κοινωνικούς αγώνες και σε όλες τις βουλευτικές εκλογές μέχρι το 1932, οπότε έγινε μέλος του ΚΚΕ και συνεργάστηκε με τα άλλα ενεργά στελέχη, αναλαμβάνοντας διάφορες κομμα­τικές υποχρεώσεις. Πολλές φορές συμμετείχε ενεργά σε συγκρούσεις με καταπιεστικές δυνάμεις του τόπου και την αστυνομία με αποτέλεσμα να φυλακιστεί και στη συνέχεια να εξοριστεί. Το σπίτι του πολλές φορές γινόταν καταφύγιο κυνη­γημένων δημοκρατών και άλλες φορές γινόταν ο χώρος όπου συγκεντρώνονταν και συνεδρίαζαν τα μέλη του κόμματος σε τοπικό επίπεδο. Στις βουλευτικές εκλογές του 1936, ο Μάτε μαζί με άλλους τριάντα συγχωριανούς του, επι­σκέφτηκαν τα χωριά του Соровичево-Σοροβίτσσεβο (Αμύνταιο)και ενη­μέρωσαν το λαό για το πρόγραμμα του “Εθνικού Μετώ­που”. Στη διάρκεια της δικτατορίας του Μεταξά, για ένα διάστημα βρέθηκε στην περιοχή της Νιγρίτας, όπου τον συνέλαβαν και τον εξόρισαν στη Χίο. Με την κατοχή της Ελλάδος από τους Γερμανούς, Ιταλούς και Βουλγάρους φασίστες, ο Μάτε βγήκε από την φυλακή και άρχισε πάλι να αγωνίζεται για τη δημιουργία παρτιζάνικων ομάδων στις γραμμές του Ε.Λ.Α.Σ. Ήταν ένας μεγάλος σαμποτέρ – κομάντο με πολυάριθμες ενέργειες ειδικά στην καταστροφή δρόμων, γεφυρών, σιδηροδρομικών γραμμών, όπως και στην ανα­τίναξη φασιστικών οχημάτων και τρένων. Με την λήξη του πολέμου και τη γνωστή Συμφωνία της Βάρκιζας, σύμφωνα με την οποία η ηγεσία της αντίστασης παρέδωσε τον οπλισμό, ο Μάτε Μπούλεβ συντάχθηκε με αυτούς που την θεώρησαν λαθεμένη και αμφέβαλαν για την ειλικρίνεια της αντιδραστικής πλευράς και δεν παρέ­δωσαν τον οπλισμό τους. Έτσι έγινε ένας από τους πιό δραστήριους αγωνιστές ενάντια στη εγχώρια μοναρχοφασιστική αντίδραση. Το φθινόπωρο του ‘46 όταν ήδη είχε αρχίσει ο Εμ­φύλιος πόλεμος, μαχόταν στο βουνό Радош-Ράντοςς. Εκεί συνάντησε και άλλους κυνηγημένους Μακεδόνες από τα χωριά Ајтос-Άιτος (Αετός), Сребрено-Σρέμπενο (Ασπρόγεια), Баница-Μπάνιτσα (Βεύη), Зеленич-Ζέλενιτςς (Σκλήθρο) και δημιούργησαν μια ένοπλη ομάδα. Σαν αντίποινα για αυτή του την δραστηριότητα, οι αντιδραστικές συμμορίες έβαλαν φωτιά στο σπίτι του. Στις 10 Ιανουαρίου του 1949 μια κυβερνητική τα­ξιαρχία τοποθετήθηκε στο Άιτος- Αετό και άρχισε βίαια να διώ­χνει τους κατοίκους από τα χωριά Спанци-Σπάντσι (Φανός), Гулјанци-Γκουλιάντσι (Ροδώνα), Лјубетина-Λιουμπέτινα (Πεδινό),Ајтос-Άιτος (Αετός), Долно Неволјани-Ντόλνο Νεβόλιανη (Βαλτόνερα), Горско-Γκόρσκο (Αγραπιδιά), Сребрено-Σρέμπενο (Ασπρόγεια), Елово-Έλοβο (Ελατιά) και άλλα. Η βίαιη αυτή απομάκρυνση των Μακεδόνων από τα σπίτια τους και από τον τόπο τους κράτησε περίπου δέκα μέρες. Στις 19 Απριλίου 1949 ένα τάγμα του κυβερνητικού στρατού επιτέθηκε στις ανταρτικές θέσεις κοντά στο Зеленич-Ζέ­λενιτς, όπου μάχονταν και ο Μάτε. Μετά από πολύωρη μάχη μια σφαίρα του εχθρού έβαλε τέλος στην ηρωική του δράση.